Στην παρούσα ανάρτηση θα παρουσιάσουμε το πρώτο μέρος συνέντευξης του π. Αντωνίου Φραγκάκη, ιεροκήρυκος της ιεράς Μητροπόλεως Γόρτυνος και Αρκαδίας της Αρχιεπισκοπής Κρήτης. Ο π. Αντώνιος είναι Πατερικότατος ποιμένας, έχει μελετήσει εκτενώς τους Αγίους Πατέρες της Εκκλησίας μας και έχει γνωρίσει και συναναστραφεί πολλούς σύγχρονους Αγίους Γέροντες.
Στην συνέντευξη θίγονται όλα τα φλέγοντα θέματα που απασχολούν ή πρέπει να απασχολούν τον σύγχρονο αγωνιζόμενο άνθρωπο εξαιρέτως δε τον αγωνιζόμενο ορθόδοξο χριστιανό. Άλλωστε αφορμή της συνέντευξης στάθηκε το ζήτημα, που προέκυψε με τον ομολογητή και αγωνιστή Μητροπολίτη Μόρφου κο Νεόφυτο. Έχουμε πολλά να ωφεληθούμε πνευματικά αν μελετήσουμε τις απαντήσεις του π.Αντωνίου βασιζόμενες πάντα στην διδασκαλία των Αγίων Πατέρων της Εκκλησίας μας.
Στην συνέντευξη θίγονται όλα τα φλέγοντα θέματα που απασχολούν ή πρέπει να απασχολούν τον σύγχρονο αγωνιζόμενο άνθρωπο εξαιρέτως δε τον αγωνιζόμενο ορθόδοξο χριστιανό. Άλλωστε αφορμή της συνέντευξης στάθηκε το ζήτημα, που προέκυψε με τον ομολογητή και αγωνιστή Μητροπολίτη Μόρφου κο Νεόφυτο. Έχουμε πολλά να ωφεληθούμε πνευματικά αν μελετήσουμε τις απαντήσεις του π.Αντωνίου βασιζόμενες πάντα στην διδασκαλία των Αγίων Πατέρων της Εκκλησίας μας.
(σημ. οι επισημάνσεις με bold είναι δικές μας)
Ακολουθεί το Α' μέρος της συνέντευξης:
Συνέντευξη τοῦ ἀρχιμανδρίτη Ἀντωνίου Φραγκάκη με αφορμή τον Μητροπολίτη Μόρφου κ. Νεόφυτο στὸν Δημήτριο Κυριακόπουλο (4.8.2019)
ΕΡΩΤΗΣΗ: Πατέρα Ἀντώνιε, πέρυσι ξέσπασε ἕνας θόρυβος δημοσιογραφικός λόγῳ τῶν θανατηφόρων πυρκαγιῶν στό Μάτι Ἀττικῆς. Αἰχμή τοῦ δόρατος, θά λέγαμε, ἡ λέξη «ὀργή Θεοῦ», «θεομηνία» κτλ. Εἶναι σωστές αὐτές οἱ ἐκφράσεις; Κάποιοι κληρικοί καί θεολόγοι μιλοῦν μόνο γιά τήν Ἀγάπη τοῦ Θεοῦ.
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Ὅσοι μίλησαν γιά «ὀργή Θεοῦ», χρησιμοποίησαν προφητικό και πατερικό ὅρο πού ὁδηγεῖ στήν μετάνοια. Οἱ ἀγαπολόγοι-μεταπατερικοί καθησυχάζουν τίς συνειδήσεις τῶν ἀνθρώπων μέ ὅσα προτεσταντικά ἐκφέρουν καί τούς ἀφήνουν ἕρμαια στά πάθη τους. Εἶναι οἱ νέοι Ὡριγενιστές, πού δημιουργοῦν τήν αἴσθηση ὅτι ὅλοι χωροῦν στήν Βασιλεία τοῦ Θεοῦ, ἀθεράπευτοι, μέ τά πάθη τους, ἀφοῦ τάχα ἡ Ἀγάπη τοῦ Θεοῦ ὅλα τά δέχεται καί ὅλα τ’ ἀναχωνεύει. Οἱ λέξεις «ὀργή», «παιδαγωγία» κ.λπ. εἶναι ὅροι τῆς Συμβολικῆς Θεολογίας.
Συνέντευξη τοῦ ἀρχιμανδρίτη Ἀντωνίου Φραγκάκη με αφορμή τον Μητροπολίτη Μόρφου κ. Νεόφυτο στὸν Δημήτριο Κυριακόπουλο (4.8.2019)
ΕΡΩΤΗΣΗ: Πατέρα Ἀντώνιε, πέρυσι ξέσπασε ἕνας θόρυβος δημοσιογραφικός λόγῳ τῶν θανατηφόρων πυρκαγιῶν στό Μάτι Ἀττικῆς. Αἰχμή τοῦ δόρατος, θά λέγαμε, ἡ λέξη «ὀργή Θεοῦ», «θεομηνία» κτλ. Εἶναι σωστές αὐτές οἱ ἐκφράσεις; Κάποιοι κληρικοί καί θεολόγοι μιλοῦν μόνο γιά τήν Ἀγάπη τοῦ Θεοῦ.
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Ὅσοι μίλησαν γιά «ὀργή Θεοῦ», χρησιμοποίησαν προφητικό και πατερικό ὅρο πού ὁδηγεῖ στήν μετάνοια. Οἱ ἀγαπολόγοι-μεταπατερικοί καθησυχάζουν τίς συνειδήσεις τῶν ἀνθρώπων μέ ὅσα προτεσταντικά ἐκφέρουν καί τούς ἀφήνουν ἕρμαια στά πάθη τους. Εἶναι οἱ νέοι Ὡριγενιστές, πού δημιουργοῦν τήν αἴσθηση ὅτι ὅλοι χωροῦν στήν Βασιλεία τοῦ Θεοῦ, ἀθεράπευτοι, μέ τά πάθη τους, ἀφοῦ τάχα ἡ Ἀγάπη τοῦ Θεοῦ ὅλα τά δέχεται καί ὅλα τ’ ἀναχωνεύει. Οἱ λέξεις «ὀργή», «παιδαγωγία» κ.λπ. εἶναι ὅροι τῆς Συμβολικῆς Θεολογίας.
 |
| Ο Μητροπολίτης Ναυπάκτου κ. Ιερόθεος, π.Αντώνιος Φραγκάκης και ο άγιος Γέροντας Αναστάσιος Κουδουμιανός (+2013) |
Ἀποφατική καί Συμβολική θεολογία
Ἔχουμε τήν Ἀποφατική Θεολογία, πού δέν μπορεῖ νά ἐκφράσει τίποτα ἀπολύτως περί τοῦ Θεοῦ, καί τήν Συμβολική Θεολογία, πού χρησιμοποιεῖ σύμβολα, παραστάσεις, ὀνόματα ἀπό τόν παρόντα κόσμο γιά να αἰσθητοποιήσει τήν θεία πραγματικότητα. Π.χ. τί σημαίνει ὅτι ὁ Θεός εἶναι Πατέρας; Ἤ τί σημαίνει Υἱός; Αὐτά τά ἀποδίδουμε μέ ὅσα ξέρουμε ἀπό τήν γήινη-κτιστή πραγματικότητα, γιά νά ἀποδώσουμε βάσει ἐμπειρίας τά ὑποστατικά ἰδιώματα τῶν προσώπων τῆς Ἁγίας Τριάδος. Γι’ αὐτό λέγει ὁ ὅσιος Μάξιμος ὁ ὁμολογητής βάσει τῆς Ἀποφατικῆς Θεολογίας: «ὁ Θεός οὔτε Πατέρας εἶναι, οὔτε Υἱός, οὔτε Ἀγάπη, οὔτε φῶς οὔτε, οὔτε, οὔτε...». Ἔτσι τά ἀποδίδουμε ἐμεῖς μέ βάση τήν ἐμπειρία μας καί εἶναι ἀληθινά, ἀλλά ὑπερβαίνουν τήν πραγματικότητα τοῦ Θεοῦ πού εἶναι ἀκατάληπτος καί ἀπερινόητος. Βρίσκουμε σύμβολα γιά νά ἀποδώσουμε τήν δική Του ἀποκάλυψη στό κτιστό ἀνθρώπινο εἶναι. Τό Πνεῦμα τό Ἅγιον ἐμφανίσθηκε «ὡσεί περιστερά», ἀλλὰ δέν εἶναι περιστέρι. Ἡ κίνηση καί ἡ θεωρία τῆς στιγμῆς ἐκείνης περικλείεται στόν ὅρο «ὡσεί περιστερά». Τά ὁράματα τῶν προφητῶν, πού εἶδαν «τόν Παλαιόν τῶν ἡμερῶν» καθήμενο ἐπί θρόνου φοβεροῦ ἤ ἵππους καί τροχούς κ.λπ. εἶναι σύμβολα μιᾶς ἄκτιστης πραγματικότητας γιά νά μπορέσει νά τήν προσεγγίσει ἡ κτιστή καί πεπερασμένη ἀντίληψη τοῦ ἀνθρώπου. Ἔχουμε λοιπόν ἄκτιστα νοήματα πού ἀποδίδονται μέ κτιστά ρήματα, ὅπως ἔλεγε ὁ ἀείμνηστος π. Ἰωάννης Ρωμανίδης.
«Ὀργή» καί «τιμωρία»
Οἱ λέξεις «ὀργή» καί «τιμωρία» Θεοῦ εἶναι βιβλικές, προφητικές καί πατερικές. Σκοπό ἔχουν τήν συνειδησιακή ἀφύπνιση καί μετάνοια τῶν ἀνθρώπων. Δέν ἐρμηνεύονται δικανικά, ἀλλά ἀποσκοποῦν στήν περιγραφή μιᾶς καταστάσεως, ὅταν ὁ ἄνθρωπος ἀπομακρυνθεῖ ἀπό τόν Θεό μέσω τῆς ἀμαρτίας καί παραδοθεῖ στόν διάβολο. Δυστυχῶς οἱ ἀγαπολόγοι ἀποκοιμίζουν τόν κόσμο γιά νά νοιώθουν οἱ ἴδιοι καλά μέ τά πάθη τους. Ἀφήνουν ἔκθετες στήν αἰώνια καί ἄσβεστη «πυρκαϊά» τίς ψυχές τῶν ἀνθρώπων. Ἄν καταλάβουν τί εἶναι παράδεισος καί κόλαση ἐξ ἐπόψεως Ὀρθοδόξου, τότε θά καταλάβουν καί ποιός εἶναι ὁ ρόλος τῆς Ἐκκλησίας: Νά κηρύσσει λόγο μετανοίας, ὥστε νά θεραπευθεῖ ὁ πνευματικός ὀφθαλμός τοῦ ἀνθρώπου καί νά βιώσει σέ αἰώνια διάσταση τόν Θεό ὡς φῶς καί ὄχι ὡς φωτιά. Χρησιμοποιοῦνται ἀνθρωποπαθεῖς εἰκόνες καί φράσεις, ὅπως ἡ λέξη «ὀργή», γιά νά ἀποδεσμευθοῦμε ἀπό τόν διάβολο πού εἶναι τυρρανική ὕπαρξη καί ὅταν τοῦ δοθοῦμε ἔχουμε στέρηση τῆς ἐλευθερίας μας καί πρόγευση τῆς κολάσεως στή ζωή μας. Καί, φυσικά, γιά νά ἐπιτύχει ἡ Εκκλησία τόν σκοπό της, πού εἶναι ἡ διά τῆς μετανοίας ἀφύπνιση καί μεταμόρφωση τοῦ ἀνθρώπου.
Οἱ τρεῖς ἱεραρχικές τάξεις τῶν ἀγωνιζομένων
Ὁ ὅσιος Μάξιμος ὁ ὁμολογητής ἀναφέρει ὅτι ὑπάρχουν τρεῖς ἱεραρχικές τάξεις τῶν ἀγωνιζομένων, ἀνάλογα μέ τόν βαθμό τῆς ἐσωτερικῆς τους καταστάσεως. Πρῶτοι εἶναι οἱ ἀρχάριοι, οἱ δοῦλοι. Αὐτοί βιώνουν τόν φόβο τῆς κολάσεως καί τήν ἐνεργοποίηση τοῦ πνευματικοῦ νόμου ὅταν παραβαίνεται. Ἀγωνίζονται κυρίως ἀπό φόβο. Ἀκολουθοῦν οἱ μισθωτοί. Αὐτοί πού ἀγωνίζονται γιά τήν ἀντιμισθία τῆς θείας βασιλείας καί θεωροῦν τόν Θεό πιστό στίς ἐπαγγελίες Του. Καί, τέλος, ἀκολουθοῦν οἱ υἱοί. Εἶναι οἱ θεούμενοι. Οἱ ἅγιοι. Οἱ ἐνωμένοι μέ τόν Χριστό. Αὐτοί γεύονται τόν Θεό ὁλοσχερῶς κατά τήν ἄκτιστη ἐνέργειά Του καί γνωρίζουν βιωματικά ποιός εἶναι καί πῶς ἐνεργεῖ. Ὁπότε «λυώνουν» ἀπό ἀγάπη γι’ αὐτόν! Θά τόν ἀγαποῦν ἀκόμη καί ἄν π.χ. τούς πεῖ ὅτι θά τούς πάει στήν κόλαση! Μόνο πού ἀκόμη κι ἄν γίνει αὐτό, θά γεύονται καί πάλι τήν κόλαση ὡς παράδεισο. Τώρα, πῶς ἀγαπολόγοι-ἀγαπιστές πετάχθηκαν στήν ὑψηλότερη βαθμίδα χωρίς νά περάσουν ἀπό τίς προηγούμενες, μόνο ἡ ἄρρωστη καί μπερδεμένη ψυχή τους τό γνωρίζει.
Αὐτοί πού τρέφουν τήν σατανική αὐταπάτη ὅτι ἔφθασαν ἀπευθείας στήν ὑψηλότερη βαθμίδα τῆς υἱοθεσίας καί διατείνονται, ὡς ὁ Μέγας Ἀντώνιος στήν δύση τοῦ ἐπίγειου βίου του, ὅτι δέν φοβοῦνται τόν Θεό, ἀλλά μόνο τόν ἀγαποῦν, αὐτοί ὁμιλοῦν γιά τόν Θεό χωρίς Θεό, γιατί παρέκαμψαν ἐγωκεντρικῶς τόν φόβο τῆς ἀμαρτίας καί τόν Σταυρό τῆς μετανοίας, καί σφετερίζονται μιά ἀνάσταση πού δέν εἶναι ἀνάταση ψυχική ἀλλά ἀναστάτωση ψυχολογική! Ἀγαπολογοῦν, δέν θεολογοῦν. Γιατί εἶναι μπερδεμένοι καί φιλοδοξοῦν νά ἀναπαύσουν καί ὅλους τούς μπερδεμένους, γιατί ὄχι νά μπερδέψουν στά δίχτυα τους καί τούς ἤδη λελυμένους ἀπό τά δεσμά τῆς ἀμαρτίας! Ἀγαπᾶνε τά πάθη τους καί ἐπειδή εἶναι σφιχταγκαλιασμένοι μ’ αὐτά, τά περιτυλίγουν μέ τό χρυσόχαρτο τῆς ἀγάπης, γιά νά μήν τρομάζει ἡ συνείδησή τους ὅταν τά βλέπει καί γιά νά ἐντυπωσιάσει καί τούς ἄλλους ἡ τεχνική αὐτή τοῦ ἐμπαθοῦς ἐξωραϊσμοῦ.
Ἡ ἁμαρτία δέν εἶναι μιά ἀστοχία
ΕΡΩΤΗΣΗ: Τελικά ἁμαρτία τί εἶναι;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Ἁμαρτία δέν εἶναι μιά ἀστοχία (ἀπὸ τὸ ρῆμα τῆς ἀρχαίας ἑλληνικῆς ἁμαρτάνω, ποὺ σημαίνει ἀστοχῶ), πού γιά τήν ἐπανόρθωσή της ἀπαιτεῖται μιά τυπική συγγνώμη. Ἁμαρτία εἶναι κίνηση ἀντίστροφη πρός τό θέλημα τοῦ Θεοῦ, ὁπότε ἀπαιτεῖται ὁλοκληρωτική μεταστροφή γιά τήν θεραπεία της. Αὐτό γίνεται μέ τήν μετάνοια καί τήν ἐξομολόγηση. Λέγει ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Δαμασκηνός: «Ἁμαρτία ἐστίν ἡ ἐκ τοῦ κατά φύσιν εἰς τό παρά φύσιν ἐκουσία παραδρομή». Εἶναι δηλαδή ἡ διαστροφή τῶν δυνάμεων τῆς ψυχῆς, τοῦ θυμικοῦ, τοῦ ἐπιθυμητικοῦ καὶ τοῦ λογιστικοῦ. Νά τό διατυπώσω ἀπλούστερα. Ἁμαρτία εἶναι κοντράρισμα στόν Χριστό καί ταύτιση μέ τόν διάβολο. Αὐτό δίνει δικαιώματα στόν διάβολο ἔναντι τοῦ ἀνθρώπου καί πληγώνεται θανατηφόρα ἡ ψυχή ἀπό τήν δαιμονική ἐνέργεια. Ὅσο σκεπάζεται ἡ πληγή, τόσο κακοφορμίζει περισσότερο. Ὅπως π.χ. δημιουργοῦνται μικρόβια πάνω στό αἶμα ὅταν πληγωθεῖ ἕνα σημεῖο τοῦ σώματος καί ἐκτεθεῖ στόν ἀέρα, ὅπως ἀναπτύσσονται μικρόβια πάνω στίς τροφές πού δέν βρίσκονται σέ ἰδανικές συνθῆκες περιβάλλοντος, ἔτσι καί ἡ ψυχή ἔχει τούς δικούς της μηχανισμούς γιά νά ὀργανώνει τό εἶναι της. Μιά μολυσματική πνευματική πληγή πού ὑπάρχει στήν ψυχή καί χρονίζει, ἐπηρεάζει ἀρνητικά μέ τά «δαιμονικά μικρόβια» πού ἀναδίδει ὅλο τό σύμπαν. Τό λέγει ὁ ἅγιος Σιλουανός ὁ Ἀθωνίτης καί ὁ Γέρων Σωφρόνιος τοῦ Ἔσσεξ. Τόσο ἡ ἁμαρτία ὅσο καί ἡ ἁγιότητα ἔχουν συμπαντικές διαστάσεις. Ὑπ’ αὐτήν τήν ἔννοια ὁ Μέγας Ἀντώνιος ἐστήριξε τήν οἰκουμένη μέ τήν ἁγιότητα καί τίς εὐχές του, ὅπως ἀναφέρει καί τό ἀπολυτίκιό του: «καὶ τὴν οἰκουμένην ἐστήριξας εὐχαῖς σου». Ὁ ὅρος «δαιμονικά μικρόβια» ἀνήκει περισσότερο στόν σύγχρονο ἅγιο Πορφύριο. Μὲ αὐτὸ ἐννοεῖ τήν δαιμονική ἐνέργεια πού πολλαπλασιάζεται καί ἀναδίδεται ἀπό τίς ἁμαρτίες πού εἶναι οἱ ἑστίες ἐκκολάψεως τῶν δυνάμεων τοῦ σατανᾶ. Μάλιστα ἀναφέρει ὅτι τά μικρά παιδάκια ἔχουν τήν τάση νά ἀφομοιώνουν πανεύκολα τό θετικό, τό εὔκρατο κλῖμα ἤ, ἀντίστοιχα, τό ἀρνητικό πού ἐκπέμπεται ἀπό τίς ψυχές τῶν μεγαλυτέρων καί εἰδικότερα τῶν γονέων τους. Ἔτσι ἑρμηνεύεται καί ἡ βασκανία. Ἀφοῦ ἡ δαιμονική ἐνέργεια ἐπηρεάζει τήν κτίση, πόσο μᾶλλον τά πλησιέστερα πρόσωπα στούς μηχανισμούς παραγωγῆς της. Αὐτό διέπει ὅλη τήν διδασκαλία τοῦ ἁγίου Πορφυρίου στήν σχέση γονέων καί παιδιῶν. Καί τονίζει ὅτι ὁ ἐξαγιασμός τῶν γονέων εἶναι ἡ καλύτερη προῖκα ζωῆς πού μπορεῖ νά χορηγηθεῖ στά παιδιά τους.
Ἔχουμε τήν Ἀποφατική Θεολογία, πού δέν μπορεῖ νά ἐκφράσει τίποτα ἀπολύτως περί τοῦ Θεοῦ, καί τήν Συμβολική Θεολογία, πού χρησιμοποιεῖ σύμβολα, παραστάσεις, ὀνόματα ἀπό τόν παρόντα κόσμο γιά να αἰσθητοποιήσει τήν θεία πραγματικότητα. Π.χ. τί σημαίνει ὅτι ὁ Θεός εἶναι Πατέρας; Ἤ τί σημαίνει Υἱός; Αὐτά τά ἀποδίδουμε μέ ὅσα ξέρουμε ἀπό τήν γήινη-κτιστή πραγματικότητα, γιά νά ἀποδώσουμε βάσει ἐμπειρίας τά ὑποστατικά ἰδιώματα τῶν προσώπων τῆς Ἁγίας Τριάδος. Γι’ αὐτό λέγει ὁ ὅσιος Μάξιμος ὁ ὁμολογητής βάσει τῆς Ἀποφατικῆς Θεολογίας: «ὁ Θεός οὔτε Πατέρας εἶναι, οὔτε Υἱός, οὔτε Ἀγάπη, οὔτε φῶς οὔτε, οὔτε, οὔτε...». Ἔτσι τά ἀποδίδουμε ἐμεῖς μέ βάση τήν ἐμπειρία μας καί εἶναι ἀληθινά, ἀλλά ὑπερβαίνουν τήν πραγματικότητα τοῦ Θεοῦ πού εἶναι ἀκατάληπτος καί ἀπερινόητος. Βρίσκουμε σύμβολα γιά νά ἀποδώσουμε τήν δική Του ἀποκάλυψη στό κτιστό ἀνθρώπινο εἶναι. Τό Πνεῦμα τό Ἅγιον ἐμφανίσθηκε «ὡσεί περιστερά», ἀλλὰ δέν εἶναι περιστέρι. Ἡ κίνηση καί ἡ θεωρία τῆς στιγμῆς ἐκείνης περικλείεται στόν ὅρο «ὡσεί περιστερά». Τά ὁράματα τῶν προφητῶν, πού εἶδαν «τόν Παλαιόν τῶν ἡμερῶν» καθήμενο ἐπί θρόνου φοβεροῦ ἤ ἵππους καί τροχούς κ.λπ. εἶναι σύμβολα μιᾶς ἄκτιστης πραγματικότητας γιά νά μπορέσει νά τήν προσεγγίσει ἡ κτιστή καί πεπερασμένη ἀντίληψη τοῦ ἀνθρώπου. Ἔχουμε λοιπόν ἄκτιστα νοήματα πού ἀποδίδονται μέ κτιστά ρήματα, ὅπως ἔλεγε ὁ ἀείμνηστος π. Ἰωάννης Ρωμανίδης.
«Ὀργή» καί «τιμωρία»
Οἱ λέξεις «ὀργή» καί «τιμωρία» Θεοῦ εἶναι βιβλικές, προφητικές καί πατερικές. Σκοπό ἔχουν τήν συνειδησιακή ἀφύπνιση καί μετάνοια τῶν ἀνθρώπων. Δέν ἐρμηνεύονται δικανικά, ἀλλά ἀποσκοποῦν στήν περιγραφή μιᾶς καταστάσεως, ὅταν ὁ ἄνθρωπος ἀπομακρυνθεῖ ἀπό τόν Θεό μέσω τῆς ἀμαρτίας καί παραδοθεῖ στόν διάβολο. Δυστυχῶς οἱ ἀγαπολόγοι ἀποκοιμίζουν τόν κόσμο γιά νά νοιώθουν οἱ ἴδιοι καλά μέ τά πάθη τους. Ἀφήνουν ἔκθετες στήν αἰώνια καί ἄσβεστη «πυρκαϊά» τίς ψυχές τῶν ἀνθρώπων. Ἄν καταλάβουν τί εἶναι παράδεισος καί κόλαση ἐξ ἐπόψεως Ὀρθοδόξου, τότε θά καταλάβουν καί ποιός εἶναι ὁ ρόλος τῆς Ἐκκλησίας: Νά κηρύσσει λόγο μετανοίας, ὥστε νά θεραπευθεῖ ὁ πνευματικός ὀφθαλμός τοῦ ἀνθρώπου καί νά βιώσει σέ αἰώνια διάσταση τόν Θεό ὡς φῶς καί ὄχι ὡς φωτιά. Χρησιμοποιοῦνται ἀνθρωποπαθεῖς εἰκόνες καί φράσεις, ὅπως ἡ λέξη «ὀργή», γιά νά ἀποδεσμευθοῦμε ἀπό τόν διάβολο πού εἶναι τυρρανική ὕπαρξη καί ὅταν τοῦ δοθοῦμε ἔχουμε στέρηση τῆς ἐλευθερίας μας καί πρόγευση τῆς κολάσεως στή ζωή μας. Καί, φυσικά, γιά νά ἐπιτύχει ἡ Εκκλησία τόν σκοπό της, πού εἶναι ἡ διά τῆς μετανοίας ἀφύπνιση καί μεταμόρφωση τοῦ ἀνθρώπου.
Οἱ τρεῖς ἱεραρχικές τάξεις τῶν ἀγωνιζομένων
Ὁ ὅσιος Μάξιμος ὁ ὁμολογητής ἀναφέρει ὅτι ὑπάρχουν τρεῖς ἱεραρχικές τάξεις τῶν ἀγωνιζομένων, ἀνάλογα μέ τόν βαθμό τῆς ἐσωτερικῆς τους καταστάσεως. Πρῶτοι εἶναι οἱ ἀρχάριοι, οἱ δοῦλοι. Αὐτοί βιώνουν τόν φόβο τῆς κολάσεως καί τήν ἐνεργοποίηση τοῦ πνευματικοῦ νόμου ὅταν παραβαίνεται. Ἀγωνίζονται κυρίως ἀπό φόβο. Ἀκολουθοῦν οἱ μισθωτοί. Αὐτοί πού ἀγωνίζονται γιά τήν ἀντιμισθία τῆς θείας βασιλείας καί θεωροῦν τόν Θεό πιστό στίς ἐπαγγελίες Του. Καί, τέλος, ἀκολουθοῦν οἱ υἱοί. Εἶναι οἱ θεούμενοι. Οἱ ἅγιοι. Οἱ ἐνωμένοι μέ τόν Χριστό. Αὐτοί γεύονται τόν Θεό ὁλοσχερῶς κατά τήν ἄκτιστη ἐνέργειά Του καί γνωρίζουν βιωματικά ποιός εἶναι καί πῶς ἐνεργεῖ. Ὁπότε «λυώνουν» ἀπό ἀγάπη γι’ αὐτόν! Θά τόν ἀγαποῦν ἀκόμη καί ἄν π.χ. τούς πεῖ ὅτι θά τούς πάει στήν κόλαση! Μόνο πού ἀκόμη κι ἄν γίνει αὐτό, θά γεύονται καί πάλι τήν κόλαση ὡς παράδεισο. Τώρα, πῶς ἀγαπολόγοι-ἀγαπιστές πετάχθηκαν στήν ὑψηλότερη βαθμίδα χωρίς νά περάσουν ἀπό τίς προηγούμενες, μόνο ἡ ἄρρωστη καί μπερδεμένη ψυχή τους τό γνωρίζει.
Αὐτοί πού τρέφουν τήν σατανική αὐταπάτη ὅτι ἔφθασαν ἀπευθείας στήν ὑψηλότερη βαθμίδα τῆς υἱοθεσίας καί διατείνονται, ὡς ὁ Μέγας Ἀντώνιος στήν δύση τοῦ ἐπίγειου βίου του, ὅτι δέν φοβοῦνται τόν Θεό, ἀλλά μόνο τόν ἀγαποῦν, αὐτοί ὁμιλοῦν γιά τόν Θεό χωρίς Θεό, γιατί παρέκαμψαν ἐγωκεντρικῶς τόν φόβο τῆς ἀμαρτίας καί τόν Σταυρό τῆς μετανοίας, καί σφετερίζονται μιά ἀνάσταση πού δέν εἶναι ἀνάταση ψυχική ἀλλά ἀναστάτωση ψυχολογική! Ἀγαπολογοῦν, δέν θεολογοῦν. Γιατί εἶναι μπερδεμένοι καί φιλοδοξοῦν νά ἀναπαύσουν καί ὅλους τούς μπερδεμένους, γιατί ὄχι νά μπερδέψουν στά δίχτυα τους καί τούς ἤδη λελυμένους ἀπό τά δεσμά τῆς ἀμαρτίας! Ἀγαπᾶνε τά πάθη τους καί ἐπειδή εἶναι σφιχταγκαλιασμένοι μ’ αὐτά, τά περιτυλίγουν μέ τό χρυσόχαρτο τῆς ἀγάπης, γιά νά μήν τρομάζει ἡ συνείδησή τους ὅταν τά βλέπει καί γιά νά ἐντυπωσιάσει καί τούς ἄλλους ἡ τεχνική αὐτή τοῦ ἐμπαθοῦς ἐξωραϊσμοῦ.
Ἡ ἁμαρτία δέν εἶναι μιά ἀστοχία
ΕΡΩΤΗΣΗ: Τελικά ἁμαρτία τί εἶναι;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Ἁμαρτία δέν εἶναι μιά ἀστοχία (ἀπὸ τὸ ρῆμα τῆς ἀρχαίας ἑλληνικῆς ἁμαρτάνω, ποὺ σημαίνει ἀστοχῶ), πού γιά τήν ἐπανόρθωσή της ἀπαιτεῖται μιά τυπική συγγνώμη. Ἁμαρτία εἶναι κίνηση ἀντίστροφη πρός τό θέλημα τοῦ Θεοῦ, ὁπότε ἀπαιτεῖται ὁλοκληρωτική μεταστροφή γιά τήν θεραπεία της. Αὐτό γίνεται μέ τήν μετάνοια καί τήν ἐξομολόγηση. Λέγει ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Δαμασκηνός: «Ἁμαρτία ἐστίν ἡ ἐκ τοῦ κατά φύσιν εἰς τό παρά φύσιν ἐκουσία παραδρομή». Εἶναι δηλαδή ἡ διαστροφή τῶν δυνάμεων τῆς ψυχῆς, τοῦ θυμικοῦ, τοῦ ἐπιθυμητικοῦ καὶ τοῦ λογιστικοῦ. Νά τό διατυπώσω ἀπλούστερα. Ἁμαρτία εἶναι κοντράρισμα στόν Χριστό καί ταύτιση μέ τόν διάβολο. Αὐτό δίνει δικαιώματα στόν διάβολο ἔναντι τοῦ ἀνθρώπου καί πληγώνεται θανατηφόρα ἡ ψυχή ἀπό τήν δαιμονική ἐνέργεια. Ὅσο σκεπάζεται ἡ πληγή, τόσο κακοφορμίζει περισσότερο. Ὅπως π.χ. δημιουργοῦνται μικρόβια πάνω στό αἶμα ὅταν πληγωθεῖ ἕνα σημεῖο τοῦ σώματος καί ἐκτεθεῖ στόν ἀέρα, ὅπως ἀναπτύσσονται μικρόβια πάνω στίς τροφές πού δέν βρίσκονται σέ ἰδανικές συνθῆκες περιβάλλοντος, ἔτσι καί ἡ ψυχή ἔχει τούς δικούς της μηχανισμούς γιά νά ὀργανώνει τό εἶναι της. Μιά μολυσματική πνευματική πληγή πού ὑπάρχει στήν ψυχή καί χρονίζει, ἐπηρεάζει ἀρνητικά μέ τά «δαιμονικά μικρόβια» πού ἀναδίδει ὅλο τό σύμπαν. Τό λέγει ὁ ἅγιος Σιλουανός ὁ Ἀθωνίτης καί ὁ Γέρων Σωφρόνιος τοῦ Ἔσσεξ. Τόσο ἡ ἁμαρτία ὅσο καί ἡ ἁγιότητα ἔχουν συμπαντικές διαστάσεις. Ὑπ’ αὐτήν τήν ἔννοια ὁ Μέγας Ἀντώνιος ἐστήριξε τήν οἰκουμένη μέ τήν ἁγιότητα καί τίς εὐχές του, ὅπως ἀναφέρει καί τό ἀπολυτίκιό του: «καὶ τὴν οἰκουμένην ἐστήριξας εὐχαῖς σου». Ὁ ὅρος «δαιμονικά μικρόβια» ἀνήκει περισσότερο στόν σύγχρονο ἅγιο Πορφύριο. Μὲ αὐτὸ ἐννοεῖ τήν δαιμονική ἐνέργεια πού πολλαπλασιάζεται καί ἀναδίδεται ἀπό τίς ἁμαρτίες πού εἶναι οἱ ἑστίες ἐκκολάψεως τῶν δυνάμεων τοῦ σατανᾶ. Μάλιστα ἀναφέρει ὅτι τά μικρά παιδάκια ἔχουν τήν τάση νά ἀφομοιώνουν πανεύκολα τό θετικό, τό εὔκρατο κλῖμα ἤ, ἀντίστοιχα, τό ἀρνητικό πού ἐκπέμπεται ἀπό τίς ψυχές τῶν μεγαλυτέρων καί εἰδικότερα τῶν γονέων τους. Ἔτσι ἑρμηνεύεται καί ἡ βασκανία. Ἀφοῦ ἡ δαιμονική ἐνέργεια ἐπηρεάζει τήν κτίση, πόσο μᾶλλον τά πλησιέστερα πρόσωπα στούς μηχανισμούς παραγωγῆς της. Αὐτό διέπει ὅλη τήν διδασκαλία τοῦ ἁγίου Πορφυρίου στήν σχέση γονέων καί παιδιῶν. Καί τονίζει ὅτι ὁ ἐξαγιασμός τῶν γονέων εἶναι ἡ καλύτερη προῖκα ζωῆς πού μπορεῖ νά χορηγηθεῖ στά παιδιά τους.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου